Đại lý hải quan là gì ?
Đó là những công ty chuyên làm dịch vụ hải quan theo hợp đồng đại lý. Họ đứng tên đại lý trên tờ khai hải quan, ký tên và đóng dấu của mình vào ô người khai hải quan (với phần mềm ECUS4), hoặc dùng chữ ký số của mình để truyền tờ khai (ECUS5 - VNACCS).
Đại lý hoạt động dựa trên hợp đồng ủy quyền với chủ hàng xuất nhập khẩu và phải chịu trách nhiệm trong phạm vi được ủy quyền.
Khác nhau giữa đại lý và người khai thuê hải quan
Mặc dù đều là đơn vị cung cấp dịch vụ thông quan, nhưng giữa người khai thuê hải quan và đại lý hải quan có những khác nhau cơ bản:
- Đại lý thủ tục hải quan phải đứng tên trên tờ khai, với vai trò đại lý. Họ dùng chữ ký và dấu pháp nhân của mình để làm tờ khai với các Khách hàng yêu cầu họ đứng trên tờ khai. Hoặc không cần đứng trên tờ khai, họ chỉ dùng token đại lý của mình để truyền tờ khai mà khách hàng đứng tên, mà không cần dùng token của khách hàng. Vẫn sử dụng giấy tờ của Khách hàng ký đóng dấu.
- Người khai thuê (Dịch vụ): Lên tờ khai bằng phần mềm của họ rồi dùng token của Khách hàng để ký tờ khai, dùng giấy giới thiệu của chủ hàng để làm thủ tục hải quan. Họ không xuất hiện trên bất kỳ chứng từ nào của bộ hồ sơ khai quan. Với cơ quan hải quan, họ chính là người của chủ hàng.
Chẳng hạn, bên tôi đang cung cấp dịch vụ thông quan thuê, tôi chỉ cử nhân viên đem giấy giới thiệu của khách hàng và bộ hồ sơ hải quan đi làm thủ tục. Hải quan không hề biết đến công ty tôi. Với Hải quan, nhân viên của chúng tôi là người đại lý phía bên Chủ hàng (người đứng tên trên tờ khai XNK).Về tính trách nhiệm, đại lý ở mức độ cao hơn vì họ có dấu đứng trên tờ khai. Bản thân những doanh nghiệp này cũng sẽ được cơ quan hải quan đánh giá năng lực dựa trên những tờ khai mà họ đã hoàn thành. - Đại lý hải quan phải có nhân viên được đào tạo (gọi là đại lý viên) và được Tổng cục hải quan công nhận.
- Trong khi đó người khai thuê thì có thể là bất cứ ai, chỉ cần biết chút nghiệp vụ và được chủ hàng thuê là có thể làm dịch vụ.
Chủ hàng được lợi gì khi thuê đại lý làm thủ tục hải quan
Việc thuê đại lý làm thủ tục có một số những ưu điểm như sau:
- Không cần phải dùng chữ ký số của mình để duyệt ký (từ xa), hay gửi giấy khống như trước đây. Đại lý sẽ dùng chữ ký số của mình để khai và truyền tờ khai.
- Trách nhiệm và năng lực của người cung cấp dịch vụ cao hơn so với hình thức khai thuê.
Tuy vậy, thực tế cả phía chủ hàng và đại lý đều đang có tâm lý ngại ký hợp đồng đại lý và ký tên trên tờ khai hải quan. Nguyên nhân được cho là do chính sách thuế và chính sách hàng hóa XNK phức tạp, các bên lo ngại về mặt pháp lý trong khi chưa có Hiệp hội về đại lý hải quan. Vấn đề này có lẽ sẽ được khắc phục trong thời gian tới, khi ngành hải quan đã triển khai hệ thống VNACCS và đẩy mạnh phát triển dịch vụ đại lý làm thủ tục hải quan.
Điều kiện làm đại lý hải quan:
Để trở thành đại lý thủ tục hải quan, một công ty dịch vụ phải có ít nhất là 1 nhân viên được đào tạo và được cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan.
Nhân viên đó phải tham gia khóa đào tạo theo quy định trong Thông tư số ngày 30/1/2015 của Bộ Tài chính tại những cơ sở đào tạo được Tổng cục hải quan cho phép, chẳng hạn như: Học viện tài chính; Trường Cao đẳng Tài chính Hải quan, Trường Đại học Tài chính – Marketing …
Khóa học phải đủ 4 học phần, học trong khoảng 8-10 tuần thì xong, sau đó dự kỳ thi do Tổng cục hải quan tổ chức. Điểm cả 4 học phần đều trên 5 mới được cấp chứng chỉ.
